Artykuł sponsorowany
Zbilansowana dieta jest podstawą zdrowego stylu życia. Może nie tylko wspomóc Twoje cele sylwetkowe i treningowe, ale również jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu i zachowania balansu pomiędzy wszystkimi potrzebnymi do życia składnikami. Białko to jeden z makroskładników. Jest konieczne do optymalnego wzrostu i rozwoju ciała i z pewnością nie może zabraknąć go w Twojej diecie.
Funkcji, które spełnia białko dostarczane w codziennej diecie, jest kilka. Tak naprawdę można powiedzieć, że proteiny uczestniczą we wszystkich procesach metabolicznych, które zachodzą w ciele człowieka. Mimo że stanowią około 20% masy organizmu (mniej-więcej 10-14 kilogramów), pełnią kluczową rolę dla zachowania przez Ciebie zdrowia. Służą do odbudowy uszkodzonych lub zużywających się tkanek, są podstawowym składnikiem budulcowym organizmu i umożliwiają tworzenie się krwi, limfy czy mleka, budują hormony i enzymy, wchodzą w skład ciał odpornościowych, zajmują się transportem różnych substancji, na przykład witamin i składników mineralnych, do komórek, regulują ciśnienie krwi i pH płynów ustrojowych. Bez białka niemożliwy byłby wzrost i rozwój organizmów, bronienie się przed patogenami i budowanie odporności, a także gojenie się ran. Zadbanie o zbilansowaną dietę, bogatą w makroskładniki (takie jak białko) i mikroskładniki (na przykład wapń i witaminę D) jest podstawą tradycyjnego leczenia, jeśli więc chcesz poznać domowe sposoby na bolące stawy, nadwyrężenie mięśni czy ból kręgosłupa, powinieneś skupić się na dbaniu o to, co masz na talerzu. Oczywiście, warto pamiętać, że w niektórych przypadkach kontakt ze specjalistą będzie niezbędny i nie należy go unikać.
Będąc w szkole z pewnością słyszałeś o egzogennych i endogennych aminokwasach. Aminokwasy to części budujące białka – można porównać je do ogniw składających się na łańcuch. Białka zwierzęce składają się z 20 rodzajów aminokwasów, których kolejność w całej strukturze decyduje o właściwościach powstającego związku. Składając różne białka organizm zapewnia sobie substancje katalizujące reakcje chemiczne, zajmujące się transportem, odpornością czy pełniące funkcje budulcowe. Aby ciało mogło prawidłowo działać, musisz dostarczać z dietą odpowiedniej ilości aminokwasów egzogennych – czyli niezbędnych, takich, których organizm człowieka nie potrafi samodzielnie wyprodukować. Te aminokwasy to: lizyna, metionina, treonina, leucyna, izoleucyna, tryptofan, walina, fenyloalanina i histamina (ta ostatnia wyłącznie u dzieci). Znajdują się one zarówno w produktach pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego. Warto jednak wiedzieć, że podczas gdy spożywając produkty odzwierzęce, na przykład mięso, dostarczasz do organizmu aminokwasów egzogennych w składzie odpowiadającym Twoim potrzebom (organizmy zwierząt i ludzi charakteryzują się podobną budową chemiczną i biologiczną), to źródła białka roślinnego miewają inne proporcje aminokwasów. Będąc na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej, należy bilansować nie tylko ogólną ilość białka w diecie, ale również zwracać uwagę na jego jakościowy skład.
Jeśli zastanawiasz się, czy białko jest zdrowe i potrzebne, to zapewniamy, że na oba te pytania odpowiedź brzmi: tak. Nie da się stworzyć wartościowej diety bez białka. Jego obecność w spożywanych posiłkach jest niezbędna. Nie oznacza to, że musisz jeść produkty odzwierzęce – jak wspomnieliśmy wcześniej, roślinne źródła białka przy odpowiedniej kontroli składu jakościowego pod względem aminokwasów, również mogą zapewnić Ci zdrową i zbilansowaną dietę. Ważne jest jednak, aby spożywać proteiny, ponieważ niedobór białka w posiłkach skutkuje zmęczeniem, osłabieniem, zanikiem odporności, utratą masy ciała i zaburzeniami pracy mózgu, a w skrajnych przypadkach całkowitym wyniszczeniem organizmu.
Fot.: Sherman Kwan/unsplash.com
